-
1 chodzić
(-dzę, -dzisz); imp -dź; vi( spacerować) to walk; ( uczęszczać) to go; ( funkcjonować) to work; (pot: kursować) to run, ( poruszać się) to movechodzić z kimś — pot to go out with sb
chodzi o to, że... — the thing is that...
chodzi mi to po głowie — pot it is on my mind
* * *ipf.1. (= stawiać kroki) walk, go (around l. about); chodzić na spacery go for walks; chodzić po lesie walk l. take a walk in the forest; chodzić po górach go hiking in the mountains; chodzić po nocy walk at night; chodzić ulicami walk (along) the streets; chodzić na palcach walk on one's tiptoes; tiptoe; chodzić na czworakach crawl on all fours; chodzić o lasce walk with a cane; nie chodź po trawie! keep off the grass!; chodź tu! come here!; chodź ze mną come with me; chodźmy! come on!, let's go!; chodźmy coś zjeść let's go for a meal; chodź, zabawimy się let's go and have some fun; chodzić przy nodze ( o psie) heel.2. (= robić coś regularnie) chodzić na dziewczyny pot. pick up girls; chodzić po zakupy go shopping; chodzić na polowanie go hunting; chodzić na grzyby go mushroom-picking; chodzić po prośbie go begging.3. przen. chodząca encyklopedia żart. walking encyclopedia; chodzić na rzęsach pot. go around raising hell; co ci chodzi po głowie? what's on your mind?; pieniądze piechotą nie chodzą money doesn't grow on trees; wypadki chodzą po ludziach accidents will happen; Adam chodzi z Ewą Adam is going out with l. seeing Ewa; nieszczęścia chodzą parami it never rains, but it pours; chodzić od Annasza do Kajfasza go from one to the next; chodzić własnymi drogami follow one's own path; chodzić w glorii be bathed in glory; ta piosenka ciągle chodzi mi po głowie I can't get that song out of my head; w tym wypadku talent chodzi w parze ze skromnością in this case, talent goes hand in hand with modesty.4. (= bywać gdzieś regularnie) go to, attend; chodzić do szkoły/pracy/kościoła go to school/work/church; chodzić do teatru/kina go to the theater/movies; chodzić na zebrania attend meetings.5. (= pilnować) take care of, look after; chodzić koło dzieci look after the children.6. chodzić w czymś (= nosić) wear sth; nie mam w czym chodzić I don't have anything to wear; chodzić w mundurze wear a uniform.7. o co chodzi? what's the matter l. problem?, what's up?; chodzi o to, że... the point l. issue is that...; o co ci chodzi? what's your point l. problem?, what do you mean?; chodzi o nasze życie our lives are a stake (here); jeśli o mnie chodzi, to... as far as I'm concerned...; tu nie o to chodzi, żeby... the point l. issue here is not to...; nie chodzi tu o pieniądze money isn't the issue (here); rozumiem, o co ci chodzi I see what you mean; I get the picture; jeśli chodzi o... as regards...; ach, o to chodzi ah, so that's it; (właśnie) o to chodzi that's (just l. exactly) the point, that's the idea; (właśnie) o to mi chodzi that's (precisely) what I mean.8. (= kursować) pot. run; na tej trasie pociągi chodzą bardzo rzadko trains run along this line only every so often.9. (= funkcjonować) work, run; mój zegarek nie chodzi my watch stopped working l. running; silnik chodzi bez zarzutu the engine runs fine; silnik chodzi jak w zegarku the engine is purring like a pussycat; klucz w zamku ciężko chodzi the key doesn't want to turn in the lock.10. (= drgać) shake, tremble; ściany chodzą od wybuchów the wall are shaking from the explosions; wino chodzi wine ferments.11. (= krążyć) go; chodzą słuchy, że... word is going around that...; dreszcze chodzą mi po plecach I get shivers l. chills down my spine.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chodzić
-
2 gó|ra
Ⅰ f 1. (wzniesienie) (wysokie) mountain; (niskie) hill- stroma/wysoka/lesista góra a steep/high/wooded mountain- szczyt góry the top a. summit of a mountain- zbocze góry the side of a mountain, a mountain slope- chodzić po górach to walk in the mountains- wciąż schodzili z góry they were going downhill all the time- dźwigali bagaże pod górę they carried their luggage uphill- wejść/wspiąć się na górę to climb a mountain- zejść z góry to come down a. descend książk. a mountain- góry i doły (na drodze) potholes- góry i doliny hills and dales- góry Szkocji the (Scottish) Highlands2. (sterta) pile, mountain- góra śmieci a pile a. heap of rubbish- mieć górę naczyń do zmywania to have loads a. mountains of washing-up to do pot.- pod choinką leżała góra prezentów there was a pile of presents under the Christmas tree3. (górna część) top- przeszukać coś od góry do dołu to search sth from top to bottom- zmierzyć kogoś wzrokiem od góry do dołu to look sb up and down- od góry do dołu w bloku zapaliły się światła lights came on all over the block- siedział u góry stołu he sat at the head of the table- na górze at the top- każda strona ma numer na górze each page is numbered at the top- list leżał na górze komody the letter was lying on top of the chest (of drawers)4. sgt (w budynku) upstairs- zawsze urządzają przyjęcia na górze they always hold their parties upstairs- na górę upstairs- iść/przyjść z góry to go/come downstairs- z góry dobiegł go głos a voice could be heard from upstairs- poszli na górę już dawno temu they went upstairs a long time ago5. (miejsce, położenie) powietrze na górze jest bardzo zimne the upper air is very cold- tam, na górze up there- w górę up, upwards- balon płynął w górę the balloon floated upwards- w górze rzeki upriver- w górę rzeki upstream- do góry up- w ładną pogodę dym idzie prosto do góry in fine weather the smoke rises straight up- iść do góry po schodach/drabinie to go up a. climb the stairs/a ladder- do samej góry to the very top- tą stroną do góry! (oznaczenie przesyłki) this side up!- twarzą do góry face up a. uppermost- ku górze upwards- w górze (w powietrzu) up in the air, in the sky- w górze powoli płynęły obłoki clouds were floating (by) slowly in the sky- trzymaj ręce w górze! keep your hands up!- od góry from above- trzeba do wieży wejść od góry you have to enter the tower from above- z góry from above; from on high książk.- ceny idą w górę przen. prices are going up- pnie się w górę do władzy przen. he’s climbing (up) the power ladder- idzie w górę w swojej firmie przen. he’s rising in his company- barometr/licznik idzie w górę przen. the barometric pressure/meter reading is rising6. sgt (strych) przest. attic, loft- zawsze rozwieszała pranie na górze she always hung her washing out to dry in the attic- ten stary fotel trzeba już wynieść na górę you should put that old armchair (up) in the loft7. sgt pot. (zwierzchnicy) the authorities- rozkaz przyszedł z góry the order came from above a. from upstairs iron. a. (down) from on high żart.- góra szukała porozumienia ze strajkującymi górnikami the authorities were seeking a compromise with the striking miners8. środ., Muz. (wysokie tony) high notes pl, high register Ⅱ adv. pot. (co najwyżej) at (the) most; max pot.- miała góra pięćdziesiąt lat she was fifty (years old) at the mostⅢ górą adv. (powyżej) overhead, up above- górą leciał samolot an airplane flew overhead- kula przeszła górą the bullet flew over his head/their heads a. passed overheadⅣ z górą adv. (ponad, przeszło) over, upwards of- było tam z górą dwadzieścia osób there were over twenty people thereⅤ z góry adv. (zawczasu) in advance, beforehand- wiedzieć coś z góry to know sth in advance- z góry wiedziałem, że tak się stanie I knew beforehand that would happen- dziękować komuś z góry to thank sb in advance- osądzić kogoś/coś z góry to prejudge sb/sth- cieszyć się na coś z góry to look forward to sth- to było z góry postanowione it was foreordained- to było z góry ukartowane it was a put-up job GB pot.- to było z góry wiadomo it was to be expected; we knew that from the start a. the word go pot.- □ góra lodowa iceberg- góra świadek Geol. inselberg, island mountain- góry fałdowe Geol. fold a. folded mountains- góry kadłubowe Geol. residual hills- góry młode Geol. young mountains- góry stare Geol. old mountains- góry stołowe Geol. tableland, table mountains■ do góry dnem bottom up- do góry nogami upside down, wrong side up- przewrócili dom do góry nogami they turned the house upside down- powiesił obraz do góry nogami he hung the picture upside down- głowa a. uszy do góry! cheer up!; chin up! pot.- ręce do góry! hands up!- brać górę (nad kimś/czymś) to get the upper hand over sb/sth, to get the better of sb/sth- być górą to have the upper hand a. advantage- nasi górą! our team is in the lead!- mieć pod górę pot. to have a hard time (of it)- teraz mamy pod górę, ale później będzie lepiej it’s an uphill struggle a. a battle at the moment, but things will get better later- obiecywać komuś złote góry to promise sb the earth- wiara góry przenosi faith moves mountains- patrzeć na kogoś z góry to look down on sb- wsiąść na kogoś z góry to come down hard on sb a. down on sb like a ton of bricks- za górami, za lasami over hill, over dale- za siódmą górą over the hill and far away- jeżeli góra nie chce przyjść do Mahometa, to Mahomet musi iść do góry przysł. if the mountain won’t come to Muhammad, Muhammad must go to the mountain przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gó|ra
-
3 bergsteigen
-
4 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
5 cho|dzić
impf Ⅰ vi 1. (stawiać kroki) [osoba, zwierzę] to walk, to go- zaczął chodzić, gdy miał rok he started walking when he was a year old- pacjent zaczyna już chodzić the patient’s beginning to walk- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- chodzić po pokoju/po mieszkaniu to walk around the room/flat- chodzić po drzewach to climb trees- chodzić po zakupy to go shopping- chodzić na czworakach to crawl on all fours- chodzić na palcach/na rękach to walk on tiptoe/on one’s hands- chodzić o lasce to use a walking stick- chodzić o kulach to walk on a. go about on crutches- chodzić z kimś to go out with sb- ta piosenka chodzi za mną cały dzień that song’s been going around in my head all day- od rana chodzi za mną coś słodkiego I’ve been longing for something sweet to eat since this morning- chodzić za czymś pot. to be looking for sth- chodziłem za jakimś ładnym drobiazgiem dla mamy I’ve been looking for something nice for Mum2. (uczęszczać, bywać) to go- chodzić do pracy/szkoły/biura to go to work/school/the office- chodzić do kościoła to go to church- chodzić do podstawówki/gimnazjum/liceum to go to primary school/middle school/upper school- chodzić do kina/teatru to go to the cinema/theatre- chodzić na uniwersytet to go to university- chodzić na wykłady/zajęcia to attend a. go to lectures/classes- raz w tygodniu chodzę na angielski I have a. I go to English lessons once a week- chodzić na zebrania/na koncerty to go to meetings/concerts- chodzić na basen to go swimming- chodzić na masaże to go to massage sessions- chodzić na wagary to play truant- chodzić na wycieczki to go on walks/walking tours- chodzić po kawiarniach/dyskotekach to go round coffee bars/discos- chodzić po znajomych to go round visiting friends- chodzić na grzyby to go mushroom picking- chodzić na jagody to go berrying, to pick blueberries- chodzić na ryby/polowanie to go fishing/hunting- chodzić na zwiad to go on reconnaissance trips a. missions- w niedziele chodzimy z wizytą do teściów on Sundays we visit my in-laws- on często do nich chodzi he often visits them3. (kursować) [autobus, pociąg] to go, to run; [statek] to sail- chodzić dokądś to go somewhere- dokąd chodzi ten tramwaj? where does this tram go to?- w dni świąteczne autobusy chodzą rzadziej the buses don’t run so often on holidays- metro chodzi do północy the metro runs until midnight4. (funkcjonować) to work- klucz w zamku lekko chodzi the key turns easily in the lock- zegar dobrze/źle chodzi the clock keeps/doesn’t keep good time5. (poruszać się) [pierś] to heave; [grdyka] to bob- szczęki mu chodziły z wściekłości his chin quivered in fury- wino chodzi pot. the wine is fermenting6. (krążyć) [plotki] to go around- chodzą wieści, że zginął there are rumours going around that he’s died- chodzą słuchy, że zagra główną rolę pot. everyone’s saying that s/he’ll play the main part- chodzą mi po głowie różne pomysły I’ve got various ideas floating around in my head- chodzić w płaszczu/spodniach to wear a coat/trousers- chodzić w czerni/bieli to wear black/white- chodzić w żałobie to be in a. wear mourning- cały miesiąc chodziła w gipsie she had to wear a plaster cast for a whole month- chodzić koło kogoś to look after sb- ona umie chodzić koło dzieci she’s (very) good with children- chyba się zakochał, bo chodzi koło niej jak psiak I think he’s in love – he runs around her like a little dog- chodzić koło własnych spraw/interesów to look after one’s own affairs/interests9. środ. Żegl. (pływać) to sail- chodzić pod żaglami to sailⅡ v imp. chodzić o coś to be about sth, to concern sth- chodzi o to, że(by)… the point is that…- chodziło o to, że szef niektórych faworyzował the point was that certain people were favoured by the boss- nie chodzi o to, żeby… it’s not that…- o co chodzi? what’s up, what’s the problem a. matter?- nie rozumiem, o co chodzi w tym filmie I don’t get a. understand that film at all- chodzi o nasze zarobki… it’s about our earnings…- chodzi o sąsiada – właśnie miał wypadek it’s about our neighbour – he’s had an accident- tu chodzi o sprawę najwyższej wagi we’re talking about an issue of the utmost gravity- chodzi o jej szczęście/dobro it’s her happiness/well-being that’s at issue- jeśli o mnie chodzi, to wolę jechać pociągiem as far as I’m concerned, I’d prefer to go by train- (to w ogóle) nie o to chodzi that’s not the point (at all)- o co ci chodzi? what do you mean?- nie o to mi chodziło that’s not what I meant- chodzi nam o dywan we’d like to buy a carpetⅢ chodź/chodźcie inter. come on, let’s go- dziewczyny, chodźcie popływać come on, girls, let’s go for a swim- chodź, pokażę ci całe mieszkanie come on, I’ll show you the whole flat- chodźcie jeść! let’s (go and) get something to eat- chodź no tutaj! come here, will you!- chodzić własnymi drogami przen. to do things a. go one’s own way- po ile chodzą teraz dolary? what’s the going rate for the dollar? pot.- takie kurtki dobrze chodzą na bazarze jackets like these sell well at the market- chodzić w parze z czymś to go hand in hand with sth elseThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cho|dzić
-
6 pocho|dzić2
pf vi 1. (po mieście) to walk; (po górach, lesie) to ramble, to stroll- pochodzić (sobie) po parku to have a stroll in a park- lubię (sobie) pochodzić po górach I enjoy an a. the occasional hike in the mountains- pochodź trochę po mieście have a walk around the city- muszę trochę pochodzić po sklepach I have to go to some shops ⇒ chodzić2. (w ubraniu) to wear vt- pochodziłem w tych butach dwa miesiące I wore these shoes for two months ⇒ chodzić3. pot. (dopilnować) pochodzić za czymś a. koło czegoś to attend to sth- trzeba pochodzić koło swoich spraw you have to look after your own affairs ⇒ chodzićThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pocho|dzić2
-
7 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
8 po
1. prep1) (czas) afterpięć po drugiej — five past lub after US two
2) (kolejność) after3) (= na podstawie) by4) (= dziedziczenie) from5) (hierarchia) after6)chodzić po parku/górach — to walk in the park/mountains
chodzić po piasku/trawie — to walk on sand/grass
jeździć po mieście/kraju — to travel around the town/country
schodzić po drabinie/schodach — to go down the ladder/stairs
7)2. prep1) (kres) to2) (cel) forprzychodzić (przyjść pf) po mleko — to come to get milk
posłać (posyłać pf) po lekarza — to send for a doctor
3. prep + datpo cichu (= bezgłośnie) — quietly, (= potajemnie) on the quiet
po polsku/angielsku — in Polish/English
mówić po polsku/angielsku — to speak Polish/English
-
9 wędr|ować
impf vi 1. (dla przyjemności) to wander, to roam; (jako turysta) to hike; (w odległym, trudnym terenie) to trek- wędrować z plecakiem to backpack- wędrować autostopem to hitch-hike- wędrować po kraju to hike across a. through a country- wędrować pieszo przez świat a. po świecie to travel the world on foot, to wander around the world- w młodości dużo wędrowała samotnie po górach when she was young, she often hiked alone in the mountains- kilka tygodni wędrowali przez pustynię/puszczę for several weeks they trekked across the desert/through a jungle ⇒ powędrować2. (przemieszczać się) [koczownicy, Cyganie] to travel, to journey; (bez celu) to rove; [zwierzęta, ptaki, ryby] to migrate 3. przen. (przesuwać się) [niż, obłoki, ból] to move 4. pot. (chodzić) to wander vt/vi; (bez celu) to roam vt; (spokojnie, leniwie) to toddle pot., to ankle US pot.; (w poszukiwaniu przygód, przyjemności) to gallivant pot.- wędrować alejkami parku to roam a. wander park paths5. (być przekazywanym) [listy, towary] to be transported ⇒ powędrować 6. pot. (zostać umieszczonym) to be sent- wędrować do więzienia/szpitala to be sent to prison/hospital- zawodnik wędruje na ławkę kar a player is sent to the penalty box ⇒ powędrować- jej spojrzenie wędrowało a. wędrowała oczami a. spojrzeniem ciągle za okno her eyes kept wandering to the window- jej/jego myśli wędrują do kogoś/czegoś she/he is thinking about sb/sth- wędrować z rąk do rąk (przekazywać) to pass from hand to hand; (zmienić właściciela) to change handsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wędr|ować
-
10 in
in [ɪn]1.I. prep + dat1) ( bei Ortsangaben)\in der Tasche w torbieim Schrank/Büro/Keller w szafie/biurze/piwnicyim ersten Stock na pierwszym piętrze\in der Stadt w mieście\in Frankreich/Portugal we Francji/w Portugaliiim Gebirge/\in den Alpen leben żyć w górach/w Alpachim Norden Deutschlands wohnen mieszkać na północy Niemiecim Gefängnis w więzieniu2) ( bei Zeitangaben)\in fünf Minuten ( innerhalb von) w ciągu pięciu minut; ( nach Ablauf von) za pięć minut\in diesem Jahr w tym roku\in der letzten Woche w zeszłym tygodniu\in diesen Tagen w tych dniachim Mai w majuim Frühling/Sommer wiosną/latemim kommenden Herbst jesienią przyszłego rokuim letzten Augenblick w ostatniej chwiliim Krieg w czasie wojny3) ( bei Umstandsangaben)\in der Sonne w [o na] słońcu\in der Kälte na mrozieim Regen/Schnee w deszczu/śniegu\in Rot gekleidet ubrany na czerwonoim Badeanzug w stroju kąpielowym4) ( in Bezug auf)gut sein \in Physik być dobrym z fizyki\in dieser Sprache w tym języku\in den Garten/den Wald/die Stadt gehen iść [ perf pójść] do ogrodu/lasu/miasta\ins Bett gehen iść [ perf pójść] do łóżka\in die Schweiz/den Libanon fahren jechać [ perf po-] do Szwajcarii/Libanu\ins Gebirge/\in die Alpen fahren jechać [ perf po-] w góry/Alpy\in den Süden fahren jechać [ perf po-] na południe\in die Schule gehen iść [ perf pójść] [o chodzić] do szkoły\ins Gefängnis gehen pójść do więzienia\in sein być na topie ( pot)
См. также в других словарях:
chodzić — ndk VIa, chodzę, chodzisz, chodź, chodził 1. «przenosić się z miejsca na miejsce, udawać się dokądś stawiając kroki, stąpając» Chodzić lekko, szybko, pieszo, piechotą. Chodzić na palcach, energicznym krokiem. Chodzić po lesie, po górach. Chodzić… … Słownik języka polskiego
góra — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. górze {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} duże, wysokie wzniesienie terenu powstałe w wyniku procesów zachodzących w skorupie ziemskiej : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zalesiona, kamienista … Langenscheidt Polski wyjaśnień
dlatego — {{/stl 13}}{{stl 8}}spój. {{/stl 8}}{{stl 7}} wprowadza zdanie, którego treść jest konsekwencją treści zdania poprzedniego, wynika z niej, jest jej rezultatem : {{/stl 7}}{{stl 10}}Cierpiał na bóle głowy, dlatego nie mógł chodzić po górach.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
noga — 1. pot. Brać, wziąć nogi za pas «szybko uciekać, uciec»: Uratował go nalot niemiecki, bo ludziska rozbiegli się w popłochu, a szpieg wziął nogi za pas i nikt go tu więcej nie widział. R. Antoszewski, Kariera. 2. Być gdzieś jedną nogą a) «mieć… … Słownik frazeologiczny
po — «przyimek wchodzący w skład licznych związków wyrazowych, łączący się zwykle z miejscownikiem, rzadziej z biernikiem, wyjątkowo z celownikiem» 1. «w połączeniach z miejscownikiem wchodzi w skład wyrażeń oznaczających» a) «miejsce czynności… … Słownik języka polskiego
w — I 1. «litera oznaczająca spółgłoskę w» 2. «spółgłoska wargowo zębowa, szczelinowa, twarda, dźwięczna» II «przyimek łączący się z rzeczownikami (lub innymi wyrazami pełniącymi ich funkcje) w miejscowniku lub bierniku; tworzy wraz z rzeczownikiem… … Słownik języka polskiego
luzem — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} bez żadnego obciążenia, bez ładunku; o koniach: nie pod siodłem i nie w zaprzęgu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chodzić luzem. Ciężarówka, wagon jedzie luzem.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
rozchodzić się — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIb, rozchodzić siędzę się, rozchodzić siędzi się, rozchodzić sięchodź się {{/stl 8}}– rozejść się {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IXd, rozchodzić sięjdę się, rozchodzić sięjdzie się, rozchodzić sięzejdź się, rozchodzić… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chcieć się — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. nos ndk IXa, chce się, chciało się {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} ktoś odczuwa zmysłami jakiś stan, potrzebę organizmu wymagającą zaspokojenia : {{/stl 7}}{{stl 10}}Komuś chce się jeść… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
deptać — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk IIa, deptaćpczę || deptaćpce, deptaćpcze || deptaćpce, deptaćpczą || deptaćpcą, deptaćany {{/stl 8}}– podeptać {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IIa {{/stl 8}}{{stl 7}}, {{/stl 7}}{{stl 22}}zdeptać {{/stl 22}}{{stl 8}}dk IIa… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
posłużyć — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk VIIa, posłużyćżę, posłużyćży {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} być użytym jako środek do realizacji jakiegoś zadania, do osiągnięcia jakiegoś celu, być pomocnym, przydatnym w jakimś… … Langenscheidt Polski wyjaśnień